Mensen die denken goed beschermd te zijn tegen schadelijke zonnestralen door het dragen van een T-shirtje komen bedrogen uit. Alleen stevige en donkere kleding beschermt de huid tegen uv A- en uv B-licht. De beste bescherming biedt onder meer denim en dikke wol.

Luchtige kleding van katoen of linnen, die bovendien licht van kleur is, biedt meestal slechts matige bescherming, te vergelijken met een zonnecrème factor 10. Dat schrijven onderzoekers in het medisch tijdschrift The Lancet van donderdag.

Er bestaat sociale druk om niet te dik ingepakt in de zon te gaan zitten, zoals de gezondheid die geassocieerd wordt met een gebruinde huid en het is ontspannen om lekker in de zon te zitten, dat realiseren de wetenschappers zich. De meeste mensen zullen de zomermaanden niet in dikke broeken en truien doorbrengen.

Draag een hoedje
De onderzoekers stellen dat het beter is om een hoedje te dragen en kleding van materiaal dat tegen de zon beschermt en anders het directe zonlicht te vermijden. Maar omdat ze inzien dat er toch veel mensen zijn die liever wel in de directe zon zitten en bij een beetje een aangename temperatuur ook zeker niet al te bedekt - “Onze oplossing van beschermende kleding dragen of uit de zon blijven is gedoemd om onacceptabel te worden in onze maatschappij.” – raden ze aan dan in elk geval wel zonnebrandcrème te gebruiken en dat ook vooral niet al te zuinig op te brengen.

Neem een hoge beschermingsfactor, breng de crème ongeveer een half uur tevoren aan en smeer een behoorlijke hoeveelheid op je huid. Bovendien is crème die watervast is duidelijk te verkiezen boven de andere varianten, aldus de onderzoekers.

Infrarood en ultraviolette straling
Op de website huidarts.com leggen huidartsen uit hoe de zon op onze huid werkt.
Ongeveer vijftig procent van de zonnestraling bestaat uit infrarood, vijfenveertig procent uit zichtbaar licht en vijf procent uit ultraviolette straling.

De straling die in het dagelijks leven de meest directe gevolgen heeft, is de ultraviolette straling. Ultraviolette straling is evenals de infrarode straling niet zichtbaar voor het menselijk oog. Infrarode straling kun je wel voelen: het is de warmte die je voelt wanneer je je lichaam aan de zon blootstelt.

Ultraviolette straling kun je niet zien én niet voelen. Dit maakt deze stralingssoort zo verraderlijk. Pas een dag nadat je te veel ultraviolette straling hebt gehad, zie en voel je de gevolgen. De huid wordt dan rood en voelt branderig aan, een verschijnsel dat we kennen als zonnebrand.

Onderscheid tussen A en B
Er wordt onderscheid gemaakt tussen ultraviolet-A en ultraviolet-B (en ultraviolet-C, maar die straling bereikt het aardoppervlak niet, dus daar hebben we bij het zonnen niet mee te maken).

Van de UV-B-stralen dringt maar tien procent door tot in de lederhuid (ligt net onder de opperhuid). Deze UV-B-straling is voornamelijk verantwoordelijk voor het rood worden van de huid en het bruiningsproces. De UV-B-stralen beschadigen de cellen in de opperhuid waarbij stoffen vrijkomen die de bloedvaten in de lederhuid doen verwijden. Het resultaat is een voor het oog zichtbare roodheid van de huid. Daarnaast prikkelt UV-B de pigmentcellen en zet deze aan tot de vorming van pigment (melanine).

Van het UV-A dringt twintig tot dertig procent door tot in de lederhuid, afhankelijk van de pigmentatie en daarmee filterende werking van de opperhuid. Veel meer dus dan bij UV-B het geval is. UV-A-straling is echter veel zwakker dan UV-B. Om eenzelfde graad van roodheid op te wekken is duizendmaal meer UV-A nodig dan in geval van UV-B-straling. Nu is het zo dat één dag zonlicht duizendmaal zo veel UV-A bevat als UV-B. Beschermt men zich alleen tegen de UV- B-stralen, dan kan men aan het einde van de dag toch verbrand zijn, maar dan door de UV-A stralen. Daarom is het dus zo belangrijk dat een zonnebrandwerend middel zowel bescherming biedt tegen de UV-A- als de UV-B-stralen.

Nog een reden om in te smeren
Behalve verbranden, brengt de zon ook het gevaar van huidkanker met zich mee. Nog een reden om gebruik te maken van zonwerende kleding of crème. Er bestaan verschillende huidtypen, die ook in verschillende mate gevoelig zijn voor de schadelijke effecten van de zon.

	Huidarts.com noemt zes huidtypen:
			Huidtype I: verbrandt altijd, wordt niet bruin
			Huidtype II: verbrandt meestal, wordt een beetje bruin
			Huidtype III: verbrandt zelden, wordt goed bruin
			Huidtype IV: verbrandt nooit. wordt diep bruin (mediterrane type)
			Huidtype V: Aziatische type
			Huidtype VI: negroïde type

Huidtypen I en II lopen de hoogste risico's op zonnebrand. Ook wordt aangenomen dat deze mensen bij een overmatige blootstelling aan zonlicht de grootste risico's lopen op het ontwikkelen van huidkanker. Voorzichtigheid en een goede bescherming tegen de zon zijn dan ook van belang. Mensen met huidtype III en IV kunnen in het algemeen langer in de zon blijven en lopen minder risico's op huidkanker. Om vroegtijdige huidveroudering tegen te gaan, is een goede bescherming tegen de zon echter ook voor deze groepen van belang.

Hoewel mensen met een donker huidtype langer in de zon kunnen blijven, kan iedereen in de zon verbranden, zowel lichte als donkere huidtypen. Wie te lang in de zon ligt, verbrandt. De roodheid die bij zonnebrand ontstaat, is tussen elf en twee uur 's middags vooral te wijten aan UV-B en in de namiddag aan UV-A.

	Er bestaan vier graden van verbranding van de huid door zonnestraling:
			Graad I : Er is een lichte roodheid die zes tot vierentwintig uur na de blootstelling aan zonlicht verschijnt. Het verdwijnt zonder afschilferen (vervellen) binnen één tot drie dagen.
			Graad II : Er is een vurige, warm aanvoelende, enigszins pijnlijke roodheid, die twee tot twaalf uur na blootstelling ontstaat. Het verdwijnt de derde dag met een lichte afschilfering en laat een tijdelijke pigmentatie achter.
			Graad III De huid is roodblauw verkleurd, gezwollen en zeer pijnlijk. Vanaf de vierde dag ontstaat een totale afschilfering met een langdurige verkleuring van de huid en huidoneffenheden. Soms treedt een versterkte haargroei op in het betreffende gebied.:
			Graad IV : Hierbij ontstaan blaasjes, gevolgd door afschilfering waarbij een vlekkige pigmentatie achterblijft.